تاثیر شدت‌های مختلف پرتو فرابنفش (UV) بر روی رشد و برخی متابولیت‌های ثانویه گیاه گل راعی کرکدار(Hyprericum hirsutum L.)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه زیست شناسی گیاهی، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

2 مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی، سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی، تبریز، ایران

چکیده

تولید موادموثره در گیاهان دارویی توسط فرایندهای ژنتیکی کنترل می‌شود، ولی شدیدا تحت تاثیر عوامل محیطی هم قرار دارد. گل راعی کرکدار یک گیاه دارویی مهم می‌باشد که اغلب در مناطق مرتفع رویش دارد. از آنجایی که شدت تابش پرتو فرابنفش در این مناطق بالا‌می‌باشد از این‌رو در این تحقیق اثرسطوح‌مختلف پرتوفرابنفش بر روی رشدو برخی متابولیت‌های ثانویه و ترکیبات این گیاه موردبررسی قرارگرفت. آزمایش به صورت گلدانی با پنج‌تیمار و هر‌تیمار با چهارتکرار اجرا گردید.گیاهان تحت تابش چهارسطح مختلف از پرتو فرابنفش با شدت‌های 3، 5، 15و 25کیلوژول بر مترمربع در روز قرارگرفتند و یک مجموعه نیز به عنوان شاهد درنظر گرفته شد. پس از 51روز از کاشت گیاهان که به مدت 21روز تیماردهی شده بود، سنجش‌های مورد نظر انجام شد. افزایش شدت پرتوفرابنفش باعث کاهش وزن تر و خشک اندام‌های هوایی، طول اندام هوایی، طول میانگره‌ها، محتوای کلروفیلa و کلروفیل‌کل و قندهای محلول شد که هر کدام در شدت‌های 25 کیلوژول برمترمربع در روز کمترین مقدار بودند. با افزایش شدت پرتو فرابنفش غلظت فنل‌ها، فلاونوئیدها و مالون‌دی‌آلدئید به طورقابل توجهی افزایش یافت و در شدت 25 کیلوژول بر متر‌مربع در روز بیشترین مقداربودند. غلظت آنتوسیانین و پراکسیدهیدروژن درگیاهان تیمار شده با 5 و 15کیلوژول بر مترمربع در روز، و غلظت کاروتنوئیدها در گیاهان تیمار شده با 3 و 5کیلوژول بر متر‌مربع در روز، تفاوت معنی‌داری با شاهد نشان داد.نتایج این پژوهش نشان داد که جمع آوری بذرهای گیاه گل راعی کرکدار از ارتفاع حدود 2110 متر به واسطه وجود پرتوهای فرابنفش سبب تغییر در ترکیبات بیوشیمیایی گیاه شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effects of different levels of ultraviolet (UV) on growth and some secondary metabolites of the Hairy St. Jonh’s wort (Hypericum hirsutum L.)

نویسندگان [English]

  • Mohammad Bagheri 1
  • Rouhollah Motafakkerazad 1
  • Seyd Yahya Salehi Lisar 1
  • Amirhosein Talebpour 2
1 Department of plant biology, Faculty of natural sciences, University of Tabriz, Tabriz. Iran.
2 Agricultural and Natural Resources Research Center, East Azerbaijan Agricultural Jihad Organization, Tabriz, Iran
چکیده [English]

The production of active ingredients in medicinal plants is controlled by genetic processes, but is also strongly influenced by environmental factors. Hairy St. Jonh’s wort (Hypericum hirsutum L.)is an important medicinal plant that often grown in highlands. Since the intensity of ultraviolet in these areas is high,Therefore, in this study was investigated the effect of different levels of ultraviolet on growth and some secondary metabolites and compounds of this plant.The experiment was conducted as a pot culture with five treatments and each treatment with four repetitions.The plants were exposed to four different levels of ultraviolet including 3,5,15 and 25 Kj m-2day, and a set was considered as a control. After 51days of planting the plants that had been treated for 21days, the measurements were performed. Increasing the intensity of ultraviolet reduced the shoot fresh and dry weight, shoot length, internodes length, the content of chlorophylla and total chlorophyll and soluble sugars, each at the intensities of 25 kJm-2day.The concentrations of phenols, flavonoids and malondialdehyde significantly increased with increasing of ultraviolet radiation intensity and highest concentrations were detected at25 kJ m-2day.The concentrations of anthocyanins and hydrogen peroxide in plants treated by 5and15 kJ m-2day; and the concentrations of carotenoids in plants treated by 3and 5kJ m-2day showed a significant difference with the control.The results of this study showed that the collection of seeds of Hypericum hirsutum from a height of about 2110 meters due to the presence of ultraviolet rays caused a change in the biochemical composition of the plant .

کلیدواژه‌ها [English]

  • Phenol
  • Flavonoids
  • Anthocyanins
  • Carotenoids
  • Malondialdehyde