نماتد ریشه گرهی (Meloidogyne javanica) و مدیریت آن در مزارع آویشن‌باغی (Thymus vulgaris)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار بخش تحقیقات گیاهپزشکی ، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی،

2 استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات گیاه‌پزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش

چکیده

آویشن‌باغی (Thymus vulgaris L.) از جمله گیاهان دارویی مهم بوده که علاوه بر مصارف دارویی، در صنایع غذایی، بهداشتی و آرایشی نیز کاربرد دارد. اسانس آویشن به دلیل وجود تیمول و کارواکرول دارای اثرات ضد‌قارچی و ضد‌باکتریایی قوی می‌باشد. نماتدهای مولد گره ریشه (Meloidogyne spp.) از تمام نقاط دنیا بر روی بسیاری گیاهان از جمله گیاهان دارویی گزارش شده‌اند. گونه‌های مختلف این جنس در سطح جهان، مهم‌ترین جنس در بین نماتدهای گیاهی بوده و یکی از پنج عامل درجه اول بیماری‌زا در گیاهان به شمار می‌آیند. طی بازدید‌های به عمل آمده در بهار 1400، از مزارع استان خراسان رضوی (اطراف مشهد)، علایمی نظیر پژمردگی، زردی و کم رشدی در بوته‌های آویشن باغی مشاهده گردید. به‌منظور بررسی عامل این عارضه، نمونه‌هایی از خاک و ریشه در این مزارع جمع‌آوری شده و به آزمایشگاه منتقل گردید. جهت شناسایی گونه نماتد، از خصوصیات ریخت‌شناسی لارو و نیز شکل برش انتهایی بدن نماتد ماده استفاده شد و در نهایت با استفاده از واکنش زنجیره‌ای پلیمراز آلودگی نمونه‌ها بهMeloidogyne javanica تایید ‏گردید. درسال‌های اخیر بدلیل افزایش سطح زیرکشت گیاهان دارویی، استفاده فراوان از آنها در تهیه داروها و نیز مطالعات پراکنده‌ای که در کشورهای مختلف از جمله ایران پیرامون نماتدهای انگل گیاهان دارویی وجود دارد، گسترش سیستم‌های جدید شناسایی و پایش می‌تواند نقش حیاتی در مدیریت موثر نماتدهای انگل گیاهان دارویی ایفا کند. هدف از این مقاله، شناسایی و ردیابی عامل بیماری در نمونه‌های دارای علائم مشکوک نماتدی در گیاه آویشن باغی و ارائه راهکارهای مدیریتی آن می‌باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Meloidogyne javanica and its management on Thyme (Thymus vulgaris) fields

نویسندگان [English]

  • fatemeh azad disfani 1
  • Sara Gharouni Kardani 2
  • mansour salati 2
1 Assistant professor of Plant Protection Research Department, Khorasan Razavi Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Mashhadd, Iran
2 Faculty member of Plant Protection Research Department, Khorasan Razavi Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, (AREEO), Mashhad, Iran
چکیده [English]

Thymus vulgaris (L.) is one of the most important medicinal plants. In addition to medicinal uses, thyme is also used in food, health and cosmetics industries. Due to Thymol and Carvacrol, its essential oils has antifungal and antibacterial effects. Meloidogyne spp. have been reported from all over the world on medicinal plants. They are the most important genus among plant parasitic nematodes and one of the five major pathogens in the world. During a survey in 2021, thyme plants with withering, foliage yellowing and stunting symptoms and plant death were observed in some regions of Khorasan-Razavi province (Iran). Root and soil samples were collected from areas of thyme fields. Morphological diagnosis was conducted on larves and perineal pattern of females. Finally, the species identification of M. javanica was confirmed using Polymerase Chain Reaction (PCR). In recent years, due to the increase in the area under cultivation of medicinal plants, the extensive use of medicinal plants and few studies in this field on medicinal plants in Iran, development of new systems for detection, identification and monitoring can play a vital role in effective management of plant parasitic nematodes in medicinal plants. Therefore, the aim of this study is detection and identification of the nematode disease agent, affecting thyme plants and its management.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Disease management
  • Medicinal Plants
  • Root Knot Nematode
  • Identification
  • PCR