مقایسه درصد و ترکیبات تشکیل‌دهنده اسانس در اندام‌های مختلف گیاه بومادران (Achillea wilhelmsii C. Koch)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه گیاهان دارویی، مرکز آموزش عالی شهید باکری میاندوآب، دانشگاه ارومیه

2 دانش آموخته کارشناسی گیاهان دارویی، مرکز آموزش عالی شهید باکری میاندوآب، دانشگاه ارومیه

3 گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه

10.22092/mpt.2023.360976.1117

چکیده

گیاه دارویی بومادران متعلق به خانواده کاسنی یا گل ستاره‌ای (Asteraceae) می‌باشد که اسانس آن در صنایع بهداشتی و دارویی استفاده می-شود. در پژوهش حاضر به منظور بررسی و مقایسه کمّی و کیفی اسانس سرشاخه گلدار و هر یک از اجزای گیاه بومادران (گل، برگ و ساقه) به صورت مجزا، (Achillea wilhelmsii C. Koch) در زمان گلدهی از منطقه قوشچی ارومیه واقع در استان آذربایجان‌غربی جمع‌آوری و پس از خشک نمودن گیاه، اسانس‌گیری هر یک از اندام‌ها با کلونجر به روش تقطیر با بخار آب انجام گرفت. سپس کمیّت و کیفیت ترکیبات اسانس با دستگاه کروماتوگرافی گازی متصل به طیف‌نگار جرمی (GC/MS) بررسی شد. نتایج نشان داد که درصد و نوع ترکیبات اسانس در اندام‌های مختلف بومادران متفاوت است. بیشترین بازده اسانس به ترتیب مربوط به گل و سرشاخه گلدار (70/0 و 62/0 درصد)، برگ (50/0) و کمترین مربوط به ساقه (16/0 درصد) بود. تعداد 22 ترکیب اسانس در اسانس سرشاخه گلدار، 12 ترکیب در اسانس گل، 9 ترکیب در اسانس برگ و 7 ترکیب در اسانس در ساقه شناسایی شد. ترکیبات کامفور، کامفن، بورنئول، 1و8-سینئول، بتا-ادسمول، آلفا-پینن و کاریوفیلن اکساید ترکیبات غالب اسانس در اندام‌های مختلف بودند. طبق این نتایج، استفاده از سرشاخه گلدار بومادران به دلیل دارا بودن عملکرد بالا و حضور ترکیبات عمده اسانس جهت اسانس‌گیری این گیاه توصیه می‌شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparing the essential oils percentage and compositions in different organs of Achillea wilhelmsii C. Koch

نویسندگان [English]

  • Roghayeh Najafzadeh 1
  • Ahad Aliyi 2
  • Kosar Taheri Boukani 3
1 Assistant Professor, Department of Medicinal Plants, Higher Education Center Shahid Bakeri Miyandoab, Urmia University, Iran
2 Bachelor's degree, Department of Medicinal Plants, Higher Education Center Shahid Bakeri Miyandoab, Urmia University
3 Department of Horticulture, Faculty of Agriculture, Urmia University
چکیده [English]

Yarrow as a medicinal plant belongs to the family of Asteraceae that its' essential oils are used in health and pharmaceutical industries. In the present study, in order to evaluate and comparethe quantity and quality of essential oils of flowering shoots and individual plant parts (flowers, leaves and stems), Achillea wilhelmsii C. Koch plants were collected in flowering stage from the Qushchi in Urmia in West Azerbaijan province during June 2017. After drying the plant, the essential oils of the organs were carried out using Steam-distilled Clevenger. The Gas chromatography–mass spectrometry (GC/MS) analysis was used to analyze the essential oils. The results showed that the different organs differ in terms of percentage and essential oils composition. The highest oil yields were obtained from flowers (0.70%) and flowering shoots (0.62 %), leaves (0.50%), respectively and the lowest oil yield was obtained from stems (0.16%). Totally 22 essential compounds in flowering shoots, 12 essential compounds in flower, 9 essential compounds in leaves and 7 essential compounds in shoots were identified. The compounds of Camphor, Camphene, Borneol, 1.8-Cineole, Beta-Eudesmo, Alpha-Pinene and Caryophyllene oxide were the dominant components of the essential oils of organs. According to the results, the use of flowering branches are recommended for essential oil extraction due to the presence of higher percentages and more essential oil compounds.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Different organs
  • Essential oil
  • Yarrow
  • Medicinal effects
  • GC/MS

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار