معرفی برخی از گیاهان دارویی محرک و افزاینده تولید و کیفیت شیر قابل توصیه در صنعت دام‌پروری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، آزمایشگاه اکولوژی آماری و تنوع زیستی گیاهی، گروه زیست‌‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

2 استادیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات علوم دامی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

3 استادیار پژوهش، بخش تحقیقات علوم دامی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج

10.22092/mpt.2022.360282.1112

چکیده

محرک‌ها و مواد افزایش‌دهنده شیر به‌عنوان مکمل‌ها یا داروهایی که تولید شیر در پستان را زیاد می‌کنند ( شیرآور) سبب افزایش غلظت پرولاکتین از طریق فعل و انفعال با گیرنده‌های دوپامین شده و در نتیجه باعث افزایش تولید شیر می‌شوند. مکمل‌ها و داروهای شیمیایی موجود در بازار اثر نامطلوبی بر محور فیزیولوژیک عصبی-غدد درون‌ریز شیردهی دارند و استفاده طولانی مدت آنها باعث ایجاد مسمومیت شده و سلامت انسان و دام را به خطر می‌اندازند. بنابراین محققان بسیار علاقمندند تا بتوانند استفاده از گیاهان دارویی موجود در طب سنتی را جایگزین آنها نمایند چراکه این گیاهان به‌راحتی در دسترس بوده و در بسیاری از موارد ارزان هستند و غالباً هیچگونه باقیمانده سمی در شیر باقی نمی‌گذارند. تحقیقات مرتبط با کاربرد دارویی گیاهان برای تولید فرآورده‌های طبیعی دامی می‌تواند در پی‌بردن به ترکیبات فعال جدید با ساختارهای جدیدی که می‌توانند به‌عنوان پیشگام برای توسعه مواد جدید افزایش‌دهنده شیر عمل نمایند، کمک کند. لذا با وجود اینکه شاید هنوز تعدادی از این فرآورده‌های گیاهی به‌طور علمی مورد ارزیابی قرار نگرفته باشند ولی استفاده سنتی از آنها در اغلب جوامع نشان می‌دهد که بسیاری از آنها بی‌خطر و موثر هستند. این پژوهش به یررسی برخی از مواد افزایش‌‌دهنده شیر گیاهی همچون یونجه، سیاه‌دانه، شنبلیله که بطور سنتی و تجاری در دسترس هستند خواهد پرداخت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

some medicinal plants in stimulating and increasing milk production in livestocks

نویسندگان [English]

  • Hossein Rahmaninia 1
  • Javad Rahmaninia 2
  • Atefeh Seyeddokht 3
1 Ph.D. Student, Quantitative Plant Ecology and Biodiversity Research Laboratory, Department of Biology, Faculty of Science, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
2 Assistant professor, Animal Science Research Institute of Iran, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran
3 Assistant professor, Animal Science Research Department, Khorasan Razavi Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Mashhad, Iran
چکیده [English]

Stimulants and milk enhancers, such as dietary additives or drugs that increase milk production (lactogens), increase the concentration of prolactin and thus increase milk production by interacting with dopamine receptors. Commercially available chemical additives and drugs can adversely affect the physiological neuroendocrine axis during lactation, and long-term use can cause toxicity and threaten human and animal health. Therefore, researchers are very interested in being able to replace the use of medicinal plants in traditional medicine, as these plants are readily available and in many cases are inexpensive and often leave no toxic residue in milk. Research on the medicinal use of plants for the production of natural livestock products can help to identify new active ingredients with new structures that can act as precursors in the development of new milk enhancers. Although some of these herbal products have yet to be scientifically tested, their traditional use in most communities suggests that many of them are safe and effective. This study will review some traditional and commercially available herbal milk enhancements.

کلیدواژه‌ها [English]

  • milk production
  • herbal additives
  • neuroendocrine axis
  • animal health